Aydın Sarı
Paragraf Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni
İnsanlar toplu halde yaşamaya başladığı günden beri haber almak gibi bir kaygı içinde olmuşlardır. İlk çağlarda bile bir haber alma ihtiyacı olduğunu söylersek pek de abartmış olmayız.
Bu haber alma gereksinimi devletlerin kurulması ile birlikte daha bir gereksinim haline gelmiş, en azından devletin uzak illerinden bilgi alabilmesi adına da haber alma gereği doğmuş ve bunun için haberciler oluşturulmuş, diğer bir söylem ile ulaklar bu işi yerine getirmiştir.
Toplumlar geliştikçe, toplumsal olaylar yaşanmaya başladıkça yaşanan olaylardan toplumun haberdar olması da bir gereksinim halini almaya başlamış ve bugün gazetecilik dediğimiz habercilik ortaya çıkmaya başlamış. Yazının da yaygınlaşması ile artık basılı bir haber aracının gereksinimi doğmuş ve gazeteler dünyada var olmaya başlamış, toplum da bu gazetelerden haber ve bilgi kaynağı olarak yararlanmış ve yararlanmaktadır.
Türkiye’de de ilk özel gazete bundan 162 yıl önce Tercüman-ı Ahval ismi ile çıkmaya başlamış. O günden bugüne de çeşitli isimlerde birçok gazete yayın hayatına başladı ve birçokları da ekonomik zorluklar nedeni ile yayın hayatlarına son vermek durumunda kaldı. Bir başka söylem ile ötenazi uygulamak durumunda kaldılar. En yakın örneklerinden biri de 2017 yılında Aydın’da yaşandı ve Güzelhisar gazetesi ile Gazete Flas ötenazi uygulayarak yayınlarını sonlandırdılar. Her iki gazetenin de yayınlarına son vermesinin nedeni ekonomik.
Elbet burada gazeteleri yayımlayanların eksikleri, hataları olabilir. Ekonomiyi düzeltmek adanı yapması gerekenleri yeterince yapmamış, yeterli savaşım vermemiş olabilirler. Tüm bunlar bir yana, Aydınlının gazete okumama, yerel gazete almama gibi bir hastalığından söz etmeden de geçemeyiz.
Aydın’da toplumun şöyle bir anlayışı var: Gazeteci yazar. Bizim dertlerimizi en iyi dile getiren gazeteciler ve dile getirmekle de yükümlüdür. Ama hiç düşünmez ki, bu gazeteci Aydın’ın ve Aydınlının sorunlarını dile getirebilmesi, yazabilmesi için yaşaması gerek; bunun için de gazetenin satılması. Böyle bir düşünceleri yoktur; olmamıştır, bundan sonra da olacağına inanmıyorum.
Günümüzde gazete ve gazetecilerin sadece ekonomik sorunları yoktur. Gazete sahibinin yeteri kadar gazete satamaması, reklam alamaması ve çarkın dönmesini sağlayacak ekonomik girdiyi sağlayamamasının yanında, çalışanların da ücretlerini zamanında alamaması gibi sorunları vardır. Ama en önemli sorunları ise belki de 150 yıl geriye giden bir anlayışın yeniden hakim olmaya başlaması. Basını, gazeteciyi susturma, zaptu-rap altına alma hevesleri vardır. Asıl sorun da budur. Ekonomik sorunlar gün gelir çözüme kavuşur. Gazete satışları artar, reklamlar artar, ekonomi düzelir. Ancak sansür bir kez hakim olmaya başladı mı kolay kolay hakimiyetini yitirmez. Zira hakim güçlerin özgür basın, özgür gazeteci işlerine gelmez, gelmemiştir, gelmeyecektir de. Ne var ki, toplumsal sorunlar, yanlış uygulamalar ve doğru bilgilerin de topluma aktarılabilmesi için özgür basına gereksinim vardır. Toplum da bunun farkına varmak zorundadır.
Dünya Gazeteciler Günü’nüz kutlu (ne kadar kutlu olacaksa) olsun!